Είναι γνωστή η καταλυτική σημασία της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας για την ανάπτυξη και εξέλιξη του Δυτικού Πολιτισμού. Ωστόσο, συχνά, τα κείμενά τους είναι δυσνόητα στον μη μυημένο αναγνώστη. Γι’ αυτό, η επιγραμματική παρουσίαση των βασικών στοιχείων της φιλοσοφίας του καθενός είναι απαραίτητη για να σχηματιστεί για γενική εικόνα του τι είπε ο καθένας από αυτούς.
Πλάτων
1. Ο κόσμος όπως τον αντιλαμβανόμαστε με τις αισθήσεις είναι ατελής, επειδή υπόκειται στην αλλαγή και τη φθορά.
2. Πραγματικός είναι ο μη αισθητός κόσμος των Ιδεών. Οι Ιδέες (ή Μορφές) είναι οντότητες άφθαρτες, αιώνιες.
3. Κάθε Ιδέα είναι ένα είδος πρότυπου, από το οποίο προκύπτουν όλα τα όμοια αισθητά αντικείμενα. Για παράδειγμα, η Ιδέα «κρεβάτι» αποτελεί το πρότυπο από το οποίο αντλεί κάθε δημιουργός για να φτιάξει το αντικείμενο «κρεβάτι», ανεξάρτητα από τις όποιες διαφορές υπάρχουν μεταξύ των κρεβατιών που βλέπουμε στον αισθητό κόσμο.
4. Ιδέες υπάρχουν και για έννοιες, όπως π.χ. η ομορφιά, η δικαιοσύνη κτλ.
5. Υπάρχει ιεραρχία μεταξύ των Ιδεών. Ανώτερη είναι η Ιδέα του Αγαθού.
6. Η ψυχή είναι αθάνατη και ενσαρκώνεται σε διάφορα σώματα.
7. Αν και δεν εξαρτάται από το σώμα, στο οποίο κατοικεί, η ψυχή επηρεάζεται από τη ζωή που κάνει κάθε άνθρωπος.
8. Η εκάστοτε ζωή της ψυχής είναι ανταμοιβή ή τιμωρία για τη ζωή που είχε ζήσει προηγουμένως.
9. Πριν ενσαρκωθεί, η ψυχή γνωρίζει τον κόσμο των Ιδεών, αλλά με το που εισέρχεται σε ένα σώμα παθαίνει ένα είδος σοκ και ξεχνάει ό,τι είχε γνωρίσει.
10. Η μάθηση συνίσταται στο να θυμηθεί η ψυχή του μαθητή αυτά που είχε γνωρίσει πριν την είσοδό της στο σώμα.
11. Ο αληθινός φιλόσοφος είναι αυτό που μπορεί να καταστεί ηθικά ανώτερος από τους άλλους ανθρώπους, επειδή μπορεί να κατανοήσει καλύτερα τι είναι αγαθό και πώς να ζει σύμφωνα με αυτό.
12. Στην ιδανική πολιτεία, ανώτατος άρχοντας είναι ο φιλόσοφος, επειδή ακριβώς γνωρίζει το πραγματικά αγαθό.
13. Η ιδανική πολιτεία χωρίζεται σε τρεις τάξεις (άρχοντες, φύλακες, δημιουργοί). Η τριμερής αυτή διάκριση αντιστοιχεί στην τριμερή διαίρεση της ψυχής: λογιστικό (λογική), θυμοειδές (συναισθήματα), επιθυμητικό (επιθυμίες).
14. Ανεξάρτητα από την τάξη στην οποία γεννήθηκε κάποιος, η θέση που θα του οριστεί μέσα στην πολιτεία εξαρτάται από τις ικανότητές του (ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση).
15. Στους περισσότερους διαλόγους του ο Πλάτων έχει ως κεντρικό συνομιλητή τον δάσκαλό του, Σωκράτη.
16. Οι τρεις σημαντικότερες αρχαιοελληνικές φιλοσοφικές προσωπικότητες που επηρέασαν καθοριστικά τον Δυτικό Πολιτισμό είχαν μεταξύ τους σχέση δασκάλου μαθητή: Σωκράτης, Πλάτων, Αριστοτέλης.
